กาพย์ยานี 11 เรื่อง สมุนไพร

กาพย์ยานี 11 เรื่อง สมุนไพร

            คุณค่าสมุนไพร                 นำมาใช้เพื่อรักษา       

รวมฤทธิ์ปรุงเป็นยา                       ประคบทาและกินดม           

           พืชพรรณธรรมชาติ            คุณประหลาดอุดมสม

บีบคั้นทั้งเคี่ยวต้ม                          หวานเป็นลมขมเป็นยา

            แร่ธาตุแลซากสัตว์            สารพัดสรรพคุณ

ฤทธานั้นเกื้อหนุน                         สร้างไออุ่นแห่งศรัทธา

การทดลองแต่กาพย์ยานี 11 เรื่อง  สมุนไพร

การแต่งกาพย์ยานี 11 เรื่อง  สมุนไพร   เป็นการแต่งที่เน้น เรื่องราวเกี่ยวกับสมุนไพรไทยและแนวทางการรักษาตามวิถี โดยนำเรื่องราวมาเรียงร้อย  คือ  ดังนี้

            คุณค่าสมุนไพร                 นำมาใช้เพื่อรักษา       

รวมฤทธิ์ปรุงเป็นยา                       ประคบทาและกินดม          

บทนี้  เอาเรื่องราวของสมุนไพรมาเกริ่นขึ้นก่อน  ว่าเราใช้สมุนไพรเพื่อการรักษาโรค  โดยนำเอาตัวอย่างสำคัญ ๆ มาปรุงตามฤทธิ์ของยาสมุนไพรแต่ละตัว  เช่นยาบางตัวมีฤทธิ์ช่วยบำรุงร่างกาย  บางตัวมีฤทธิ์ถอนพิษไข้  หรือมีฤทธิ์ต่าง ๆ  ตามแต่จะใช้ในการรักษา  รวมไปถึงได้กล่าวถึงวิธีการรักษาด้วยสมุนไพรก็มีหลายวิธีใช้  เช่น  ใช้ประคบ  ใช้ทา  ใช้กิน  ใช้ดม  เป็นต้น      

           พืชพรรณธรรมชาติ            คุณประหลาดอุดมสม

บีบคั้นทั้งเคี่ยวต้ม                          หวานเป็นลมขมเป็นยา

บทต่อมากล่าวถึงธรรมชาติของสมุนไพรแต่ละชนิดมีฤทธิ์ในการรักษาโรคแตกต่างกันไป  เป็นเรื่องที่น่าประหลาดเพราะดูเหมือนต้นไม้บางต้นไม้น่าจะมีสรรพคุณในการเป็นยา  แต่ก็สามารถนำมาปรุงเป็นยาได้  เพราะความรู้จึงทำให้ต้นไม้ทุกต้น  หญ้าทุกชนิดสามารถเป็นยาได้หมด  จึงเรียกได้ว่าธรรมชาติสร้างขึ้นอย่างอุดมสมบูรณ์เหลือเกิน  วรรคต่อมาพูดถึงวิธีปรุง  ยกตัวอย่างเอามาพูดบางส่วน  เช่น  การบีบหรือคั้นเอาน้ำมาดื่มแบบสด   บางตัวยาต้องผ่านการเคี่ยวหรือต้มให้ตัวยาออกฤทธิ์  กรรมวิธีการปรุงจึงมีความสลับซับซ้อนแตกต่างกันไป  จึงรวมรสออกมาของยาสมุนไพรส่วนใหญ่จะออกขม ๆ

            แร่ธาตุแลซากสัตว์            สารพัดสรรพคุณ

ฤทธานั้นเกื้อหนุน                         สร้างไออุ่นแห่งศรัทธา

บทส่งท้าย  พูดถึงสมุนไพร  ไม่ได้มีแต่พืช  ยังรวมไปถึงแร่ธาตุ  ซากสัตว์  กระดูกสัตว์  นำมาใช้ปรุงเป็นยาด้วยสรรพคุณของแร่ธาตุและซากสัตว์แต่ละชนิดก็มีสรรพคุณที่แตกต่างหลากหลายตามการใช้

ต่อมาพูดถึงเรื่องการปรุงยาแบบไทย ๆ  ในสมัยก่อนจะมีคติความเชื่อร่วมด้วย  เช่น  มีมนต์  คาถากำกับในการกิน  เพราะโรคบางอย่างอาจเป็นโรคใจ  ไม่สามารถรักษาด้วยยาอย่างเดียวได้  จึงต้องใช้ความเชื่อหรือเรียกสมัยนี้ว่าใช้หลักจิตวิทยาเข้าช่วยก็จะทำให้คนไข้หายป่วยได้  เป็นต้น

พูดเรื่องการแต่งกาพย์ยานี 11  แบบนี้แล้วนำมาอธิบายแล้วสนุกดี   

ผู้สนใจและน้องๆ   ลองนำไปประยุกต์แต่งกันดูนะครับ

ขอบคุณที่เข้ามาอ่านกันนะครับ

ผู้แต่ง

พยัคฆ์กูรู

วันที่โพส

16/09/2557