กาพย์ยานี 11 เรื่อง สมุนไพร
คุณค่าสมุนไพร นำมาใช้เพื่อรักษา
รวมฤทธิ์ปรุงเป็นยา ประคบทาและกินดม
พืชพรรณธรรมชาติ คุณประหลาดอุดมสม
บีบคั้นทั้งเคี่ยวต้ม หวานเป็นลมขมเป็นยา
แร่ธาตุแลซากสัตว์ สารพัดสรรพคุณ
ฤทธานั้นเกื้อหนุน สร้างไออุ่นแห่งศรัทธา
การทดลองแต่กาพย์ยานี 11 เรื่อง สมุนไพร
การแต่งกาพย์ยานี 11 เรื่อง สมุนไพร
เป็นการแต่งที่เน้น เรื่องราวเกี่ยวกับสมุนไพรไทยและแนวทางการรักษาตามวิถี
โดยนำเรื่องราวมาเรียงร้อย คือ ดังนี้
คุณค่าสมุนไพร นำมาใช้เพื่อรักษา
รวมฤทธิ์ปรุงเป็นยา ประคบทาและกินดม
บทนี้ เอาเรื่องราวของสมุนไพรมาเกริ่นขึ้นก่อน ว่าเราใช้สมุนไพรเพื่อการรักษาโรค โดยนำเอาตัวอย่างสำคัญ ๆ
มาปรุงตามฤทธิ์ของยาสมุนไพรแต่ละตัว
เช่นยาบางตัวมีฤทธิ์ช่วยบำรุงร่างกาย
บางตัวมีฤทธิ์ถอนพิษไข้ หรือมีฤทธิ์ต่าง
ๆ ตามแต่จะใช้ในการรักษา รวมไปถึงได้กล่าวถึงวิธีการรักษาด้วยสมุนไพรก็มีหลายวิธีใช้ เช่น
ใช้ประคบ ใช้ทา ใช้กิน
ใช้ดม เป็นต้น
พืชพรรณธรรมชาติ คุณประหลาดอุดมสม
บีบคั้นทั้งเคี่ยวต้ม หวานเป็นลมขมเป็นยา
บทต่อมากล่าวถึงธรรมชาติของสมุนไพรแต่ละชนิดมีฤทธิ์ในการรักษาโรคแตกต่างกันไป
เป็นเรื่องที่น่าประหลาดเพราะดูเหมือนต้นไม้บางต้นไม้น่าจะมีสรรพคุณในการเป็นยา แต่ก็สามารถนำมาปรุงเป็นยาได้ เพราะความรู้จึงทำให้ต้นไม้ทุกต้น หญ้าทุกชนิดสามารถเป็นยาได้หมด
จึงเรียกได้ว่าธรรมชาติสร้างขึ้นอย่างอุดมสมบูรณ์เหลือเกิน วรรคต่อมาพูดถึงวิธีปรุง ยกตัวอย่างเอามาพูดบางส่วน เช่น
การบีบหรือคั้นเอาน้ำมาดื่มแบบสด
บางตัวยาต้องผ่านการเคี่ยวหรือต้มให้ตัวยาออกฤทธิ์
กรรมวิธีการปรุงจึงมีความสลับซับซ้อนแตกต่างกันไป จึงรวมรสออกมาของยาสมุนไพรส่วนใหญ่จะออกขม ๆ
แร่ธาตุแลซากสัตว์ สารพัดสรรพคุณ
ฤทธานั้นเกื้อหนุน สร้างไออุ่นแห่งศรัทธา
บทส่งท้าย พูดถึงสมุนไพร
ไม่ได้มีแต่พืช
ยังรวมไปถึงแร่ธาตุ ซากสัตว์ กระดูกสัตว์
นำมาใช้ปรุงเป็นยาด้วยสรรพคุณของแร่ธาตุและซากสัตว์แต่ละชนิดก็มีสรรพคุณที่แตกต่างหลากหลายตามการใช้
ต่อมาพูดถึงเรื่องการปรุงยาแบบไทย
ๆ
ในสมัยก่อนจะมีคติความเชื่อร่วมด้วย
เช่น มีมนต์ คาถากำกับในการกิน เพราะโรคบางอย่างอาจเป็นโรคใจ ไม่สามารถรักษาด้วยยาอย่างเดียวได้
จึงต้องใช้ความเชื่อหรือเรียกสมัยนี้ว่าใช้หลักจิตวิทยาเข้าช่วยก็จะทำให้คนไข้หายป่วยได้ เป็นต้น
พูดเรื่องการแต่งกาพย์ยานี 11 แบบนี้แล้วนำมาอธิบายแล้วสนุกดี
ผู้สนใจและน้องๆ ลองนำไปประยุกต์แต่งกันดูนะครับ
ขอบคุณที่เข้ามาอ่านกันนะครับ
ผู้แต่ง
พยัคฆ์กูรู
วันที่โพส
16/09/2557
